Situatie Friersdale
Het dorpje Friersdale ligt in het noord-westen van Zuid-Afrika aan de Oranje rivier. De rivier is in die regio tevens voor een groot gedeelte de grens tussen Zuid-Afrika en Namibië. Door de aanwezigheid van de rivier en 365 dagen zon per jaar is het een vruchtbaar wijnbouwgebied. Voor de lokale bevolking is het echter toch een bijzonder arm gebied: buiten de wijnbouw in de nabijheid van de rivier is er slechts de droogte van de uitgestrekte Kalahari half-woestijn, de werkloosheid en armoede zijn er groot.
Hulp uit Nederland
Goed onderwijs is voor de kinderen in Friersdale en omgeving de enige kans om uit de armoede-spiraal te komen. Door met name de goede werken van Pater Wijnand van Wegen (die in 1965 daar zijn missiepost kreeg) en hulp uit Nederland beschikt Friersdale over een bloeiende school: aanvankelijk begonnen als kleine basisschool is de school daarna enorm gegroeid en sinds een aantal jaren ook middelbare school en heeft nu in totaal 670 leerlingen verdeeld over de 12 ‘grades’.
‘Koshuis’
Tegenover de school staat het ‘Koshuis’, daar verblijven ongeveer 40 schoolkinderen tussen de 5 en 17 jaar oud (25 meisjes, 15 jongens) die te ver weg van de school wonen om dagelijks gehaald en gebracht te kunnen worden met de schoolbus. Ze gaan ééns in de drie weken een weekend naar huis. Het Koshuis wordt draaiende gehouden door een echtpaar: zij kookt en wast voor de kinderen, hij helpt ze met hun huiswerk en doet onderhoudsklusjes. Het Koshuis wordt volledig gefinancierd door de stichting Friersdale-Eemnes. Zonder dit Koshuis zouden deze kinderen geen toegang hebben tot onderwijs.
2018 – Zonnepanelen voor de waterpomp als pilot project
De waterpomp met dieselmotor beneden bij de Oranjerivier die het water omhoog pompte naar het reservoir boven bij de school, koshuis, kerk en sociaal centrum was inmiddels behoorlijk op leeftijd. Naast oplopende onderhouds- en reparatiekosten waren daar ook de steeds terugkerende kosten voor de aankoop van diesel.
In 2018 is als een project de dieselmotor vervangen door een elektromotor, welke gevoed wordt met elektriciteit van zonnepanelen die bij het pomphuis zijn geplaatst. Deze zonnepanelen leveren voldoende stroom om overdag het drinkwater reservoir bij te vullen en gevuld te houden.Het wegvallen van de kosten van diesel en onderhoud levert een mooie en zeer welkome besparing op.
2019 – Zonnepanelen voor de school en het Koshuis
De hoge stroomrekening drukt zwaar op de begroting van Friersdale. Hoewel de stroomlevering door het nationale elektrabedrijf Eskom met regelmaat voor uren onderbroken wordt, blijven de tarieven stijgen. En de school kan niet zonder stroom: Computers, kopieermachines, verlichting en de verplichte nachtverlichting rondom de school zijn de belangrijkste stroomverbruikers, naast de elektrische boilers voor het douchewater voor de Koshuis kinderen en de koelkasten voor de etenswaren.
Omdat de zon hier elke dag volop schijnt kunnen zonnepanelen een groot deel van de benodigde stroom opwekken.
Nu ze enige tijd in gebruik zijn kunnen we concluderen dat er dagelijks een enorme besparing wordt gerealiseerd op de Eskom stroomrekening. Hierdoor is er meer ruimte in de begroting van de school en Koshuis voor de verbetering van het onderwijs en het welzijn in het algemeen. Wat een fantastisch resultaat voor nu en de komende jaren!
2021 Zonnepanelen met omvormers en accu’s
Gestart met twaalf zonnepanelen voor de elektromotor betreft fase I het aanleggen van negenendertig zonnepanelen en twee omvormers.
In fase II zijn een groter aantal zonnepanelen (vijftig stuks) plus twee krachtige omvormers én, zeer belangrijk, twee grote accu’s geïnstalleerd. Door deze laatste zonnepaneleninstallatie kunnen de kerk, de pastorie en het sociaal centrum ook gebruik maken van zonne-energie.
De twee grote accu’s regelen dat er stroom is gedurende de dagelijkse periode van 2 uur dat de nationale energieleverancier Eskom in de hele provincie de stroom uitschakelt. Dat betekent dat de diepvriezer en koelkasten blijven werken, net zoals de verlichting en de computers van de administratie. Dit is wederom een hele grote stap voorwaarts!
We gaan onverminderd voort op de ingeslagen weg.
Volgende fase
De stroomvoorziening in Zuid-Afrika is en blijft problematisch (“Load shedding”). Er kan niet voldoende stroom geproduceerd worden om het gehele land van stroom te voorzien.
Doordat de Omikron-variant van het coronavirus (naar men aanneemt) ontstaan is in Zuid-Afrika heeft de economie een flinke klap gekregen in het voor hen voor wat betreft toerisme zo belangrijke zomerseizoen. Daar komt bij dat van overheidswege de oudste kolencentrales op korte termijn gesloten moeten gaan worden omdat deze niet aan de huidige milieueisen voldoen. Dit alles maakt de continuïteit van de stroomvoorziening door Eskom ook in Friersdale steeds onzekerder.
Om ook in de toekomst niet verstoken te zijn van stroom is het nog belangrijker geworden om genoemde uitbreiding met de accu’s en een extra omvormer te realiseren. Met de opbrengst van diverse acties is al een begin gemaakt om de hiervoor benodigde financiën bijeen te brengen, maar we hebben nog een weg te gaan voordat het richtbedrag is gehaald.
In fase III willen we graag het aantal accu’s uitbreiden om nog minder afhankelijk te zijn van Eskom en meer zonne-energie ’s avonds te kunnen gebruiken.
Voor het Koshuis staan zonne-boilers nog op het wensenlijstje. Nu de school en het Koshuis stroom krijgen van de zonnepanelen willen we graag doorpakken.
Kunnen we op uw sportieve hulp rekenen?
Stichting Friersdale-Eemnes
NL50 RABO 03159 0 2159
info@friersdale-eemnes.nl
KvK 41189227
ANBI-RSNI 815565306